Metan, gaz cieplarniany wielokrotnie groźniejszy od dwutlenku węgla, został wykryty przez satelitę nad Polską. Żaden inny kraj Unii nie emituje go tak dużo. Dzięki dokładnym danym wiemy, co jest jego źródłem.
Badacze przeanalizowali emisje metanu, gazu cieplarnianego, który znacząco przyczynia się do globalnego ocieplenia. Dane z satelity Copernicus Sentinel-5P wskazują, że wśród krajów Unii Europejskiej to Polska jest liderem w emisji tego gazu. Główne źródło? Kopalnie węgla kamiennego na Górnym Śląsku.
Metan 25 razy silniejszy od dwutlenku węgla
Przemysł wydobywczy, szczególnie na Górnym Śląsku, odgrywa kluczową rolę w emisji metanu. Według badań, w latach 2008-2017 sektor wydobycia węgla odpowiadał za około 33 procent globalnych emisji metanu związanych z paliwami kopalnymi.
W 2020 roku dziesięć największych kopalń emitujących metan w Europie (wszystkie zlokalizowane w Polsce) wypuściło do atmosfery ponad 282 tysiące ton tego gazu. Najwyższe stężenia metanu w latach 2018-2020 odnotowano w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, regionie zdominowanym przez podziemne kopalnie węgla, położonym na zachód od Krakowa.
Metan jest drugim po dwutlenku węgla najczęściej występującym gazem cieplarnianym pochodzenia antropogenicznego. Jego zdolność do zatrzymywania ciepła w atmosferze jest ponad 25 razy większa niż dwutlenku węgla w perspektywie 100 lat, a w krótszym horyzoncie czasowym (20 lat) nawet 80-krotnie silniejsza. Źródła emisji metanu są różnorodne, od naturalnych, jak tereny podmokłe, po antropogeniczne, takie jak rolnictwo, gospodarka ściekowa czy wydobycie paliw kopalnych.
Koncentracje metanu z kopalń w latach 2018-2020. Fot. ESA.W kopalniach węgla stosuje się zaawansowane systemy wentylacyjne, które rozpraszają metan nagromadzony pod ziemią, zapewniając bezpieczeństwo górnikom. Niestety, tzw. „metan z powietrza wentylacyjnego” jest uwalniany do atmosfery, stając się znaczącym źródłem emisji niezorganizowanych.
Wyemitowaliśmy setki tysięcy ton metanu
Problem emisji metanu z kopalń to nie tylko wyzwanie dla Polski, ale i globalny priorytet w walce ze zmianami klimatu. Rozwiązania, takie jak wychwytywanie metanu i jego wykorzystanie do produkcji energii, mogą znacząco ograniczyć emisje.
Na przykład technologia odzyskiwania metanu pozwala na jego spalanie w celu wytwarzania energii cieplnej lub elektrycznej, co zmniejsza emisje gazów cieplarnianych i przynosi korzyści ekonomiczne. W Polsce takie projekty są jednak wciąż rzadkością, mimo że mogłyby przyczynić się do poprawy jakości powietrza i redukcji śladu węglowego.
Polska znajdowała się na równiku. Dlatego na Śląsku jest tyle węgla
Polska, jako lider w emisji metanu w UE, stoi przed szansą na wprowadzenie nowoczesnych technologii i strategii dekarbonizacji sektora wydobywczego. Komisja Europejska i Europejska Agencja Środowiska wskazują na potrzebę pilnych działań, takich jak modernizacja infrastruktury kopalń, inwestycje w zieloną energię oraz lepsze monitorowanie emisji.
Przejście na odnawialne źródła energii i stopniowe odchodzenie od węgla to nieunikniony kierunek, jeśli chcemy ograniczyć wpływ na klimat. Metan to nie tylko problem kopalń, to także szansa na innowacje. Polska, z bogatą historią górniczą, ma potencjał, by stać się liderem w technologiach wychwytywania i wykorzystania metanu.
Źródło: TwojaPogoda.pl / ESA.