Słońce nie przestaje nas zdumiewać. Bez niego nie byłoby życia na Ziemi. Chociaż za dnia widzimy olbrzymią oślepiającą kulę na niebie, to jednak nie zdajemy sobie sprawy z procesów zachodzących na najbliższej nam gwieździe, a które sprawiają, że ona świeci.
Co oderwało się od Słońca?
W ostatnim czasie sonda kosmiczna GOES SUVI uwieczniła moment, w którym od Słońca oderwało się coś olbrzymiego. Była to protuberancja słoneczna, czyli to coś w rodzaju ogromnego wybuchu gorącego gazu występującego na powierzchni Słońca.
Wygląda jak wielka pętla, łuk albo fontanna wyrzucana w kosmos. Powstaje, bo na Słońcu działają silne pola magnetyczne, które „wyrzucają” ten gaz w przestrzeń. To głównie wodór i hel, a jego temperatura jest bardzo wysoka, od dziesiątek tysięcy do nawet milionów stopni.
Watch as this gorgeous prominence lifts off the Sun now. It is just barely contained by the field of view of the GOES SUVI instrument... a very large feature hundreds of thousands of miles in length. Watching this stuff never gets old! pic.twitter.com/8Nc3E2aXTK
— Vincent Ledvina (@Vincent_Ledvina) August 23, 2025
Protuberancje najlepiej widać przez specjalne teleskopy, które pokazują Słońce w określonym świetle. Mogą być spokojne, czyli trwać długo i powoli się zmieniać, albo erupcyjne, czyli bardziej gwałtowne i dynamiczne.
Dziesiątki razy większe od Ziemi
Jeśli chodzi o rozmiar, protuberancje są ogromne w porównaniu do Ziemi. Ziemia ma średnicę około 12 700 kilometrów, a protuberancja może mieć długość od kilkudziesięciu tysięcy do nawet pół miliona kilometrów. To oznacza, że niektóre protuberancje są tak duże, że mogłyby „przykryć” Ziemię wiele razy.
Na przykład taka, która ma 500 tysięcy kilometrów długości, jest jak 40 Ziemi ustawionych jedna za drugą. Wysokość tych „słonecznych fontann” nad powierzchnią Słońca też jest imponująca, bo często wynosi od 10 tysięcy do 100 tysięcy kilometrów, czyli więcej niż średnica naszej planety.
Porównując to do Ziemi, łatwo zobaczyć, jak mali jesteśmy w kosmicznej skali. Słońce jest tak wielkie, że jego średnica jest ponad 100 razy większa od Ziemi. Protuberancje, choć są tylko częścią tego, co dzieje się na Słońcu, i tak są gigantyczne.
Zwykle protuberancje nie mają bezpośredniego wpływu na Ziemię, ale te bardziej gwałtowne, zwane erupcyjnymi, mogą czasem powodować problemy. Jeśli wyrzucą w stronę Ziemi dużo gazu i energii, mogą wywołać burze magnetyczne, które czasem zakłócają działanie satelitów, GPS-a czy nawet prądu w sieciach.
Źródło: TwojaPogoda.pl