15 stycznia 2022 roku doszło do najpotężniejszej erupcji wulkanicznej od 1883 roku, a więc od wybuchu wulkanu Krakatau na Indonezji i jednocześnie największej jaką udało się zarejestrować za pomocą instrumentów. Doszło do niej na wyspach Tonga na Pacyfiku, gdzie wybuchł podmorski wulkan Hunga-Tonga.
Pióropusz wulkaniczny wzbił się na rekordową wysokość 58 kilometrów aż do mezosfery. Nigdy wcześniej popioły i para wodna nie zostały zaobserwowane w tak wysokich warstwach atmosfery. Energia uwolniona przez erupcję była równa 15 megatonom (TNT), potężniejsza od detonacji największej bomby atomowej.
W ciągu 6 godzin wygenerowanych zostało aż 400 tysięcy piorunów, z czego 25 tysięcy w pierwszych zaledwie 5 minutach erupcji. Połowa wszystkich błyskawic występujących na świecie w tym czasie skupiła się wokół tego wulkanu.
Firma Vaisala, która śledzi wyładowania atmosferyczne na całym świecie od 40 lat, twierdzi, że nigdy wcześniej tak dużej liczby piorunów nie odnotowała w jednym miejscu, określając ten fenomen mianem „kataklizmicznej erupcji”, która pobiła „wszystkie rekordy”.
Z nawiązką pobity został dotychczasowy rekord największej liczby piorunów odnotowanych w ciągu jednej minuty. Należał on do burzy, która przeszła nad południowymi regionami USA w 1996 roku. Odnotowano wówczas 993 pioruny.
Chmura burzowa wypiętrzyła się o przeszło 40 kilometrów wyżej niż większość tych zjawisk. Zazwyczaj w stratosferze, powyżej 20 kilometrów, ciśnienie jest zbyt niskie, aby mogły powstać pioruny. Jednak erupcja znacznie zwiększyła ciśnienie i pioruny zaczęły powstawać w dotąd niesprzyjającym środowisku.
System detekcji wyładowań atmosferycznych odnotował w ciągu 6 godzin aż 400 tysięcy piorunów. Kolejne grafiki obrazują rozchodzenie się piorunów w trakcie erupcji. Fot. Vaisala.Huk erupcji był słyszalny nawet na Alasce, w odległości 10 tysięcy kilometrów. Erupcja wywołała potężną atmosferyczną falę uderzeniową poruszającą się z prędkością około 300 metrów na sekundę, która kilkukrotnie obiegła Ziemię, docierając m.in. nad Polskę.
Powstało olbrzymie tsunami o wysokości 90 metrów i szerokości 15 kilometrów. Jako, że do wybuchu doszło pod powierzchnią Pacyfiku, w powietrze wystrzeliły ogromne ilości wody o objętości 6,6 kilometra sześciennego.
Szczęście w nieszczęściu było takie, że kula wody szybko została spłaszczona przez siłę ziemskiego przyciągania, dlatego rozprzestrzeniając się w kierunku wybrzeży zamieszkanych wysp, fala znacznie zmalała. U wybrzeży Peru, gdzie dotarła zaledwie 2-metrowa fala, zginęły 2 osoby, jedyne ofiary erupcji. Na wyspy Tonga opadły olbrzymie ilości popiołów zmieniając krajobraz na księżycowy.
Źródło: TwojaPogoda.pl / Vaisala.