FacebookTwitterYouTubeIstagramRSS

Ocieplenie klimatu w Arktyce przystopowało? Do wolnego od lodu morza jeszcze daleka droga

W tym roku rekordowo małego zasięgu morskiej pokrywy lodowej w Arktyce nie będzie, mimo, że wiosna okazała się ekstremalnie ciepła i wielu naukowców sądziło, że to znak, że rekord padnie lub będzie do niego bardzo blisko.

Fot. Max Pixel.
Fot. Max Pixel.

19 i 23 września w Arktyce zasięg pokrywy lodowej był najmniejszym w tym roku i wyniósł 4 mln 590 tysięcy kilometrów kwadratowych. Był tym samym 6. najmniejszym w historii pomiarów satelitarnych, prowadzonych stale od 1979 roku. W ubiegłym roku zasięg lodu na Oceanie Arktycznym był o 50 tysięcy km kw. większy i okazał się dopiero 8. najmniejszym w historii.

W tym sezonie do historycznego rekordu, który padł w 2012 roku, zabrakło roztopienia się 1 mln 200 tysięcy kilometrów kwadratowych pokrywy lodowej. Trzeba jednak zauważyć, że między styczniem a marcem lodu morskiego w Arktyce było mniej niż, nie tylko w rekordowym 2012 roku, ale również w całej historii pomiarów.

Trzeba też podkreślić, że tegoroczne minimum zasięgu lodu morskiego odnotowano wyjątkowo późno, bo 5 i 9 dni po średniej, która w latach 1981-2010 przypadła na 14 września. Równie późno było jeszcze tylko w 1997 roku.

Zasięg morskiej pokrywy lodowej w Arktyce w latach 2000-2018. Fot. NASA / NSIDC.

Ostatni raz bardzo blisko rekordu byliśmy w 2016 roku. Wtedy zasięg lodu morskiego wyniósł 4 mln 137 tysięcy kilometrów kwadratowych, a więc był o 750 tysięcy kilometrów kwadratowych większy niż w rekordowym 2012 roku.

Naukowcy spodziewają się, że kolejny rekord najmniejszego zasięgu lodu padnie nie później niż w ciągu najbliższych kilku lat. Na przykład po odnotowaniu poprzedniego rekordu w 2007 roku, na kolejny trzeba było czekać 5 lat, w dodatku ani jeden rok w międzyczasie nie przyniósł mniejszej pokrywy lodowej niż miało to miejsce w 2007 roku.

Od najnowszego rekordu minęło 6 lat. Więc rekord może paść już niebawem. Warto pamiętać, że w ciągu doby zasięg lodu może zwiększać się lub zmniejszać o obszar dwukrotnie większy od województwa mazowieckiego.

Porównanie minimalnego zasięgu morskiej pokrywy lodowej w Arktyce z 23 września 2018 roku z normą wieloletnią z lat 1981-2010 (pomarańczowa krzywa). Dane: NSIDC.

Wpływ na to ma nie tylko temperatura, ale też prędkość wiatrów, wysokość fal i kierunek prądów morskich, które mogą nie tylko roztapiać pokrywę lodową, ale również ją rozpraszać. A to jeszcze nie wszystko.

Jak zaznaczają naukowcy, sam zasięg pokrywy lodowej na oceanie to tylko jeden z wielu parametrów, na podstawie których określa się skalę postępującego ocieplenia w Arktyce. Jako, że zasięg lodu badany jest przez satelity, od góry, to dane te nie obrazują w żadnym razie tego, co dzieje się pod tą pokrywą, a więc nie określają jaką ma ona miąższość (grubość).

W tym celu wykorzystuje się specjalne samoloty wyposażone w aparaturę pomiarową. Za pomocą lasera mierzy się grubość pokrywy lodowej, a ta z biegiem lat systematycznie się zmniejsza, pomimo tego, że raz zasięg lodu jest większy a raz mniejszy. Na tej podstawie wiemy, że objętościowo lód w Arktyce roztapia się błyskawicznie, a rekordy padają z roku na rok. Mówiąc w dużym skrócie, stąpamy po coraz to cieńszym lodzie.

Mimo, że w tym sezonie nie padł rekord, to tendencja nie ulega zmianom i w ciągu ostatnich 30 lat pokrywa lodowa w Arktyce w okresie swojego minimum (wrzesień) zmniejszyła się o 4 mln km (z 7,5 mln km kw. w 1980 roku do 3,4 mln km kw. w 2012 roku), zaś w czasie maksimum (marzec) o 1 milion kilometrów.

Naukowcy jeszcze kilka lat temu byli zdania, że pierwszy dzień, w którym Ocean Arktyczny będzie wolny od lodu, zdarzy się już w latach 30., choć ostatnio wydaje się to coraz mniej prawdopodobne. Natomiast w okresach zimowo-wiosennych nie należy spodziewać się całkowitego ustąpienia lodu przynajmniej w ciągu następnych 100 lat.

Obecnie z każdym tygodniem pokrywa lodowa będzie się powiększać wraz ze spadkiem temperatury powietrza i morskiej wody. Największy zasięg lodu odnotujemy tradycyjnie w okolicach połowy marca, a jego wynik będzie zależny od pogody podczas nocy polarnej.

Źródło: TwojaPogoda.pl / NSIDC.

prognoza polsat news