Epicentrum było zaledwie 85 kilometrów od Lizbony
Trzęsienie ziemi miało swoje epicentrum w Oceanie Atlantyckim, około 60 kilometrów na zachód od miasta Sines i 85 kilometrów na południowy zachód od Lizbony. Zgodnie z informacjami Europejsko-Śródziemnomorskiego Centrum Sejsmologicznego (EMSC), trzęsienie miało magnitudę 5,4, a jego hipocentrum znajdowało się na głębokości 10,7 kilometra. US Geological Survey (USGS) podało z kolei, że wstrząsy miały miejsce na głębokości 17 kilometrów pod dnem morskim.
Brak ofiar śmiertelnych i zagrożenia tsunami
Trzęsienie ziemi było odczuwalne nie tylko w Lizbonie, ale również w Porto oraz innych pobliskich miastach. Portugalskie służby ochrony ludności nie odnotowały żadnych ofiar ani poważnych uszkodzeń budowli. Zgodnie ze wstępnymi ustaleniami, w miejscowości Sesimbra doszło jedynie do pęknięć w niektórych budynkach.
Powrót do jednej z największych katastrof
Choć poniedziałkowe wstrząsy nie spowodowały poważnych szkód, przypominają one o jednym z najtragiczniejszych wydarzeń w historii Portugalii - trzęsieniu ziemi, które nawiedziło Lizbonę 1 listopada 1755 roku. Było ono o znacznie większej sile i niemal doszczętnie zrujnowało stolicę oraz spowodowało ogromne zniszczenia na południowym wybrzeżu kraju, aż do Algarve.
Tuż po wstrząsach nastąpiło potężne tsunami, którego fale mogły osiągać nawet 20 metrów wysokości! Obszary niedotknięte przez morze zostały zdewastowane przez pożary, które szalały na terenie miasta. Katastrofa pochłonęła od 10 do 40 tysięcy ofiar śmiertelnych w samej Lizbonie, pozostawiając miasto w ruinach.
Aktywność sejsmiczna w Portugalii
Południowo-zachodnia Portugalia leży w pobliżu granicy między płytami tektonicznymi Afrykańską i Euroazjatycką. Jednym z najbardziej aktywnych sejsmicznie regionów w Europie Zachodniej jest Dolina Dolnego Tagu (LTV). To właśnie ten obszar był świadkiem kilku niszczycielskich trzęsień ziemi w historii, m.in. w latach 1344, 1531, 1755 i 1909. Szacuje się, że magnituda tych lokalnych zdarzeń wynosiła od 6,0 do 6,9.
Dolina Dolnego Tagu jest miejscem, gdzie uskok o nazwie Uskok Dolnej Doliny Tagu (LTVF) przecina teren wzdłuż obu brzegów rzeki. Choć dowody na powierzchni są subtelne, aktywność sejsmiczna tego uskoku jest dobrze udokumentowana w badaniach paleosejsmologicznych. Przeprowadzone analizy wykazały, że w ciągu ostatnich 10 000 lat doszło tam do co najmniej sześciu znaczących trzęsień ziemi.
Źródło: wydarzenia.interia.pl / frontiersin.org / euronews.com / earthquake.usgs.gov.