FacebookTwitterYouTubeIstagramRSS

Będzie jak w dobrym horrorze. Pełnia Księżyca Żniwiarzy rozświetli noc w piątek trzynastego

Twórcy horrorów uwielbiają Księżyc w pełni, a jeszcze lepiej żeby wypadał on dokładnie w piątek trzynastego, jak w kultowym dreszczowcu o takim właśnie tytule. W rzeczywistości zdarza się to niezbyt często, ostatnio całe 5 lat temu.

Fot. Max Pixel.
Fot. Max Pixel.

Księżyc znajdujący się we wrześniowej pełni, zwłaszcza w okolicach równonocy jesiennej, bywał w tradycji ludowej nazywany Księżycem Żniwiarzy. Nie chodzi jednak o żniwiarzy z jakiegoś taniego horroru, którzy ganiają z piłą mechaniczną bogu ducha winnych turystów, lecz o zwanych tak rolników, którym Srebrny Glob w pełni, wschodzący tradycyjnie wraz z zachodzącym Słońcem, pozwalał w dawnych czasach kończyć żniwa przy księżycowym świetle.

Mieszkańcy obszarów leśnych zaobserwują nietypowe zachowania zwierząt, które z powodu zbytniej jasności będą mieć problemy z żerowaniem i zapadnięciem w sen. W lasach często objawia się to przerażającym wyciem watah wilków.

Fot. Max Pixel.

Wschodzący w najbliższych dniach po zachodzie Słońca nisko nad horyzontem Księżyc, będzie się wydawał większy niż wysoko na niebie, ale to tylko złudzenie optyczne związane z refrakcją promieni słonecznych w niskich warstwach atmosfery.

Przez pierwsze pół godziny po wschodzie przybierać będzie też krwistoczerwoną barwę. To także efekt zjawisk zachodzących w atmosferze. Promienie słoneczne w rzeczywistości są połączeniem wielu fal elektromagnetycznych o różnych długościach. To od ich długości zależy jaki kolor widzimy.

Najkrótsza jest fala światła niebieskiego, a najdłuższa czerwonego. Ta druga nie rozszczepia się w atmosferze, ponieważ cząstki powietrza są dla niej na tyle małe, że je omija. Dociera do powierzchni ziemi niemal w linii prostej, następnie się od niej odbija i opuszcza ziemską atmosferę.

Kolejne etapy wschodu Księżyca. Fot. Twitter.

To co ma miejsce w atmosferze przypomina wówczas niezwykle intensywną barwę podczas zachodu Słońca. Skoro w każdej sekundzie gdzieś Słońce zachodzi, to sumując liczbę takich zachodów, mamy efekt w postaci czerwonej aureoli wokół Ziemi.

Nasz naturalny satelita wejdzie w pełnię w nocy z piątku na sobotę (13/14.09). Znajdzie się na jednej linii z Ziemią i Słońcem dokładnie o godzinie 6:33 nad ranem, krótko po świcie i wschodzie Słońca, który będzie miał miejsce, w zależności od regionu kraju, między 5:45 a 6:25.

Poprzednio Księżyc w pełni w piątek trzynastego znajdował się 13 czerwca 2014 roku. Czasem zdarzały się jeszcze bardziej przerażające sytuacje. Na przykład 13 marca 1998 roku podczas pełni w piątek trzynastego, doszło do zaćmienia Księżyca. Natomiast w 2025 roku pełnia w pechowy piątek wypadnie aż dwukrotnie.

Nazwy charakterystycznych obszarów na powierzchni Księżyca. Fot. NASA / TwojaPogoda.pl

Koniec żniw i wylewy Nilu

Księżyc Żniwiarzy był jednym z elementów kultury Egipcjan. Wrześniowa pełnia była dla nich oznaką zbliżania się pory deszczowej, która kończyła półroczną porę suszy i pustynnych upałów. Wskazówką była również gwiazda Syriusz, świecąca przed świtem wysoko na południowym niebie.

Egipcjanie zawsze o tej porze przygotowywali się do pierwszych jesiennych wylewów Nilu, które były niezbędne do uprawy tropikalnych roślin na polach, w ogrodach i sadach nad brzegami tej jednej z najdłuższych na Ziemi rzeki.

W dzisiejszych czasach się to zmieniło, ponieważ po wzniesieniu tamy w Asuanie, do niekontrolowanych wylewów Nilu już nie dochodzi. Kultura dawnych Egipcjan zaczęła się więc zacierać. Nie jest też już zagadką dlaczego Nil wylewa.

Zdjęcie satelitarne Egiptu, w tym Nilu i jego rozległej delty. Fot. NASA.

We wrześniu, znad krajów środkowej Afryki, na północ, zaczynają się przemieszczać chmury burzowe, związane z mokrym monsunem. Obecnie dotarły znad Kenii, Tanzanii i Etiopii nad Sudan, który od południa graniczy z Egiptem.

To właśnie tam pierwszy raz pojawiają się powodzie, gdy ulewne deszcze spadają na dorzecze górnego Nilu. Fala wezbraniowa wolno przesuwa się na północ w kierunku Egiptu, aby ostatecznie ujść, znacznie spłaszczona, rozległą deltą do Morza Śródziemnego.

Święto jesieni

Wrześniowa pełnia jest również świętowana w dalekiej Azji, gdzie mieszkańcy rozpoczynają wraz z nią słynny, pełen barw Festiwal Jesieni. W Chinach obchodzone jest Święto Środka Jesieni, które należy do najważniejszych obrządków tamtejszego kalendarza.

Ciasteczka księżycowe wypiekane przez Chińczyków. Fot. Wikipedia / misbehave.

Święto opiera się na tradycyjnych kultach lunarnych i obrzędach rolniczych, w których główna rolę pełni Chang’e, bogini Księżyca. Wieczorem, gdy wschodzi Księżyc w pełni, Chińczycy wyprawiają uczty, podczas których zajadają się pysznymi ciasteczkami księżycowymi.

Źródło: TwojaPogoda.pl

prognoza polsat news